Listy do Wisławy Szymborskiej od poetów, tłumaczy i przyjaciół zostały w piątek przekazane Bibliotece Jagiellońskiej. Ich autorami są m.in. Stanisław Barańczak, Karl Dedecius, Zbigniew Herbert, Gustaw Herling-Grudziński, Czesław Miłosz, Julian Przyboś i osoby, których noblistka nie znała.
„Przekazujemy tę korespondencję Bibliotece Jagiellońskiej w takim porządku, w jakim pozostawiła ją Wisława Szymborska” – powiedział w piątek PAP prezes Fundacji Wisławy Szymborskiej Michał Rusinek.
Poetka sama uporządkowała listy, wkładając je do większych kopert lub woreczków przewiązanych czasem wstążką i ułożyła je w kartonowych pudełkach. "Wisława Szymborska zrobiła selekcję pod kątem (tego), co warto zachować. Na pewno te listy, których nie uznała za wartościowe albo przechowywać nie chciała, wyrzuciła” – mówił Rusinek.
Na razie trudno oszacować wielkość tego zbioru – to co najmniej kilkaset listów i kartek.
Korespondencja trafi jako depozyt do działu rękopisów Biblioteki Jagiellońskiej, gdzie zostanie opracowana i zinwentaryzowana. „Zbiorem tym zajmie się pani, która przez wiele lat była w kontakcie z Wisławą Szymborską. Zorientuje się, czy pozostawić układ listów zaproponowany przez poetkę, czy uporządkować je inaczej. Cieszymy się, że pani Wisława Szymborska doceniła Bibliotekę Jagiellońską i zaufała nam, przekazując swoje archiwum” – powiedział w piątek PAP dyrektor Biblioteki Jagiellońskiej prof. Zdzisław Pietrzyk.
Jak podkreślił, wszystkie przekazane bibliotece przez Fundację Wisławy Szymborskiej rękopisy będą pieczołowicie przechowywane i z wielką odpowiedzialnością udostępniane. Według dyrektora Pietrzyka opracowanie korespondencji może potrwać kilka miesięcy, w zależności od tego, czy da się natychmiast zidentyfikować autorów listów, czy też potrzebne będą dodatkowe poszukiwania.
„Korespondencja jest jednym z najważniejszych źródeł dla biografów. Z tonu listów i ich nagłówków wynika, jakie były relacje między nadawcą i adresatem. Bardzo często listy zaczynają się od +Szanowna Pani+, później +Droga Pani+, +Kochana Pani+, a wreszcie +Kochana Wisławo+” – mówił prof. Pietrzyk.
Dostęp badaczy do korespondencji Wisławy Szymborskiej będzie wymagał zgody Fundacji.
Druga część korespondencji – prywatna oraz rękopisy i maszynopisy Wisławy Szymborskiej - mają być przekazane Bibliotece Jagiellońskiej do końca lutego. Biblioteka ma już w swoich zbiorach 26 kart z rękopisami wierszy poetki. W 1980 r. Szymborska przekazała do "Jagiellonki" swoją korespondencję z poetą Julianem Przybosiem, a w 1997 r. listy gratulacyjne, jakie dostała po wręczeniu Nagrody Nobla - to 19 tomów korespondencji, z której część ma być dostępna dla badaczy dopiero po 2017 r.
Latem br. do BJ trafiły rękopisy i maszynopisy utworów Kornela Filipowicza, wieloletniego partnera życiowego poetki oraz wiersze i tłumaczenia tekstów autorstwa Adama Włodka, męża Wisławy Szymborskiej w latach 1948-54. To uzupełnienie spuścizny literackiej Włodka i Filipowicza, którą poetka przekazała BJ kilkanaście lat temu.
Noblistka zapisała też w testamencie 50 tys. zł na konserwację starych rękopisów i druków znajdujących się w Bibliotece Jagiellońskiej. Konserwacji poddane zostały już dwa cenne rękopisy i dwa starodruki, trwają prace przy piątym obiekcie. Ich efekt zostanie zaprezentowany wiosną.
Jak powiedział w piątek Michał Rusinek, są pomysły różnych wydawców, by opublikować część korespondencji poetki np. z Karlem Dedeciusem.
Wisława Szymborska zmarła 1 lutego w Krakowie. Jest pochowana na Cmentarzu Rakowickim. Jej spuścizną literacką, archiwum, księgozbiorem i uporządkowaniem pamiątek zajmuje się zarejestrowana w kwietniu br. Fundacja Wisławy Szymborskiej.
Jednak tylko co piąta osoba uznaje zastępowanie człowieka sztuczną inteligencją za etyczne.
Świąteczne komedie rządzą się swoimi prawami. I towarzyszą nam już przez cały grudzień.
Trend ten rozpoczął się po agresji Kremla na Ukrainę. A w USA...