Klęska ołowianej armii

Polski rynek wciąż znajduje się pod wpływem amerykańskich i niemieckich kreatorów mody. Zabawki powstają najczęściej według wzorów zaczerpniętych z filmów wideo i gier komputerowych. Zalew kolorowej tandety, jaki nastąpił po 1989 r., nie tylko nie został w ostatnich latach zahamowany, ale – przy współudziale telewizyjnych reklam – przekształcił dziecko w klienta, który sam projektuje zawartość swoich szafek. Nieukierunkowane przez rodziców pożądanie piękna zazwyczaj szybko znajduje ujście w różnorodnych modach. Jaką szansę w starciu z medialnymi herosami mają drewniane klocki, kukiełki, pluszowe misie czy konstrukcje do wbijania kołków?

Dziewczynki nie mają wyboru: od najmłodszych lat muszą przygotowywać się do ról gwiazd filmowych i piosenkarek, ewentualnie tzw. pań domu, zajmujących się głównie odpoczynkiem w sypialni i dokarmianiem ptaszków w złotych klatkach. Lalki z popularnych serii Barbie, Cindy i Steffi Love noszą stroje estradowe lub – w najlepszym wypadku – uniformy współczesnych businesswoman. Żadnych tu nauczycielek, pielęgniarek czy reakcyjnych gospodyń domowych. Są za to długonogie blondyny z podpisem girlfriend, które rzeczywiście wyglądają na przyjaciółki, ale raczej tatusiów niż dzieci.

W trochę innej sytuacji znajdują się chłopcy. Zawsze mogą poświęcić się piłce nożnej, poukładać klocki lego albo zagrać w gry planszowe – modne („Milionerzy junior”) albo nie („Grzybobranie”). Terror medialnych bohaterów robi jednak swoje. Trudno się zdecydować na tradycyjną formę zabawy, gdy umięśniony terminator mierzy do nas z wyrzutni rakiet.

Zanim opanuje nas gorączka świątecznych zakupów, warto poczytać dzieciom baśnie Andersena. Na przykład tę o sztucznym słowiku, który robił furorę na dworze chińskiego cesarza.„Śpiew jego podobał się równie jak śpiew prawdziwego słowika, a on sam o ileż piękniej wyglądał!”. W końcu jednak mechaniczny ptak się zepsuł i zamilkł, a ten prawdziwy swoim śpiewem ocalił cesarza od śmierci. Nigdy nie wiadomo, jak dzieci zachowają się po tej lekturze. Większość pewnie wzruszy ramionami, ale może znajdą się i takie, które poproszą świętego Mikołaja o żywego królika. Albo o ciastolinę, z której przy odrobinie wyobraźni da się ulepić niestworzone rzeczy.