Sztuka gotycka: Bóg jest światłością

Jeden z najlepszych przykładów gotyku francuskiego"W sukurs opatowi przyszły najnowsze osiągnięcia nauki. Okazało się, że łuk ostry ma niezwykłe właściwości. Jego wysokość nie jest zależna – jak w łuku półokrągłym – od szerokości. Ostrołukowe okna mogły więc "podążyć w górę". Cała budowla oparta na ostrym łuku stawała się strzelista, a w dodatku ostry łuk przypominał kształtem złożone do modlitwy dłonie. Tak powstał gotyk.

Przebudowę chóru opactwa Saint Denis ukończono w 1143 roku. Zadowolony opat Suger wyliczał zalety budowli: zespolenie w jedną całość naw, chóru i obejścia, jasność i strzelistość wnętrza, śmiałość i odporność konstrukcji.


Cechy te zawdzięczał system gotycki nie tylko ostremu łukowi, ale także sklepiennemu krzyżowi żebrowemu i zewnętrznemu łukowi przyporowemu. Ostry łuk znany był już w architekturze romańskiej, często stosowany zwłaszcza w Burgundii. Tam jednak nie wyciągano z jego stosowania konstrukcyjnych konsekwencji. Gotyk mógł natomiast zerwać z oparciem planu budowli na łączonych ze sobą kwadratach, jak było w stylu romańskim. Połączenie żebra sklepiennego z łukiem ostrym dało jeszcze jeden ważny efekt: przenosiło ciężar sklepienia na filary. Ściana przestawała pełnić funkcję dźwigającą. Miejsce solidnych, grubych murów romańskich mogły zająć ściany z ogromnymi otworami okiennymi, przeszklonymi kolorowymi witrażami. Świątynia dzięki temu zaczynała mienić się świetlistymi barwami.

Żeby jednak ciężar sklepienia nie rozepchał całej struktury na boki, trzeba ją było podeprzeć w punktach krytycznych – u szczytów filarów, gdzie żebra i łuki się zbiegają. Potężne zewnętrzne przypory oraz przerzucone pomiędzy nimi a filarami ponad dachami obejścia czy nawy bocznej łuki przyporowe spełniały to zadanie.

Ruch budowniczych katedr
Wnętrze kościoła gotyckiego jest strzeliste i jasne. Kościół Santa Maria del Mar w Barcelonie (Hiszpania)Gotyk w północnej Francji szybko zdobył ogromne uznanie. Powstanie tego stylu wiązało się z dynamicznym rozwojem miast. Każdy większy ośrodek chciał zbudować katedrę, która wspaniałością, wielkością, śmiałością nowatorskich rozwiązań konstrukcyjnych, przyćmi inne miasta. Tak narodził się ruch budowniczych katedr. Zespoły specjalistów potrafiących budować gotyckie konstrukcje krążyły po Europie. Zwykle nie kończyły budowy. Katedry były ogromne, ich budowa bardzo kosztowna, rozłożona na wiele lat. Niektórych katedr nie dokończono nigdy.