Lodowata nadzieja i maleńki człowiek

Mężczyzna i kobieta kontemplujący księżyc - obraz powstały w okresie 1830-1835.
Friedrich nie mógł być dewociarzem, bo życie mu na to nie pozwoliło. Zmusiło go do myślenia - ciężkiego myślenia o sensie i wartości rzeczy, o małości człowieka w obliczu potęgi natury, o znaczeniu ducha. Był siedmioletnim chłopcem, kiedy zmarła jego matka. Przeżył to bardzo boleśnie. Kiedy miał trzynaście lat, wybrał się któregoś dnia na łyżwy. Zamarznięta tafla okazała się zbyt cienka i młody Caspar wpadł do lodowatej wody. Na ratunek rzucił mu się jego brat Krzysztof. Ocalił go, ale sam utonął. Świadomość, że żyje za cenę życia brata, pozostała w Casparze Friedrichu na zawsze. Nieco później zmarła siostra przyszłego malarza. Wszystkie te zdarzenia wyzwoliły w Casparze silne emocje.

Kiedy został malarzem, jego pędzel wyrażał raczej to, co było w nim, aniżeli to, co oglądały jego oczy. Owszem, nadawał swoim obrazom kształty znane z natury, ale ta atmosfera! Jest w nich cisza, albo wręcz martwota lodowych przestrzeni, jest szum wiatru w wierzchołkach drzew, jest łagodne światło poranków albo wieczorów. Są też ludzie, ale zazwyczaj maleńcy, zagubieni w potężnym świecie, zdani na łaskę żywiołów. I jest wreszcie przejmujące przeczucie Boga.



"Wrak statku nadzieja (lub "Morze lodu") - obraz powstały w okresie 1823-1824.
Friedrich był głęboko religijny, i wyczuwa się to w każdym jego obrazie. Ale tylko wyczuwa, bo Friedrich niczego nikomu nie wmawiał. On wypowiadał to, co było w nim. Kiedyś nawet ujął to wprost: ”Zadaniem malarza nie jest tylko malowanie tego, co widzi przed sobą, ale również tego, co widzi w sobie samym. Jeśli niczego w sobie nie dostrzega, niech zaprzestanie malowania tego, co widzi przed sobą”.

Friedrich widział w sobie nadzwyczaj dużo, ale nie zawsze wprowadzało go to w dobry nastrój. Tragedie dzieciństwa wywarły wpływ na wybór przynajmniej niektórych tematów. Obok spokojnych pejzaży są tam też dzieła pełne tragizmu. Szczególnie przejmujący jest obraz ”Wrak statku Nadzieja”. Resztki statku są ledwie widoczne. Lodowe płyty zmiażdżyły go bezlitośnie, a dojmujące zimno mroźnej pustyni wydaje się dosięgać oglądającego. Jest w tym przeczucie śmierci, spotęgowane zapewne wspomnieniem obrazu tonącego pod lodem brata. Mimo wymowy tego dzieła, Friedrich zdobywał się też na obrazy pełne nadziei. Jednym z nich jest ”Zimowy krajobraz”.