Kraina w kratę rozkwita

Muzealnicy z Muzeum Kultury Ludowej Pomorza przywracają blask tej niezwykłej po­morskiej miejscowości. Wyjątkowość Swołowa polega na tym, że od wieków nie zmie­nił się kształt wsi. W dodatku zachowało się tu wiele charakte­rystycznych dla Pomorza zabudo­wań wzniesionych w konstrukcji szkieletowej. Zgodnie z tradycją drewniane szkielety budynków malowano na czarno, a wypełnie­nie z gliny bielono. Szachownica budynków na trwałe wpisała się w krajobraz wsi. Dlatego cała uro­kliwa okolica, nazywana „Krainą w kratę”, stała się celem turystycz­nych wypraw i obiektem badań historyków i etnografów.

Stodoły z nowoczesnymi eks­pozycjami, starannie odnowiony budynek mieszkalny, dom chle­bowy i kuźnia – osiem kolejnych uratowanych przed zniszczeniem budynków gospodarskich udo­stępniło zwiedzającym w Swoło-wie słupskie Muzeum Pomorza Środkowego.

Dzięki unijnemu wsparciu od 2008 roku zwiedzający mogą oglądać pierwszą odnowioną zagrodę (gospodarstwo należało niegdyś do bo­gatego rodu rolniczego Albrechtów). Na pod­stawie zachowanej do­kumentacji konserwa­torskiej i wspomnień mieszkańców, którzy żyli tu do 1945 r., pieczo­łowicie wyremontowano dom mieszkalny i odtworzono jego wyposażenie. Odnowiono także budy­nek bramny, potężną stodołę i zabudowania inwentar­skie.

W uratowanych budynkach urządzono sale wystawowe i kon­ferencyjne, galerie rękodzieła, magazyny zabytków. W zagrodzie Albrechta jak dawniej hodowane są owce, kury i kaczki, obejrzeć można też sprzęt rolniczy.

W przeniesionej z innej części wsi stodole urządzono wystawę przypominającą tradycje tkackie. W odnowionym budynku gospo­darczym z lodownią prezento­wane będą tradycyjne metody przechowywania żywności, zaś w budynku gospodarczym z piecem chlebowym – wy­piek pieczywa. Można także skosztować tradycyjnych pomorskich dań.

Tradycję rzemieślniczą przypomina zaś wnętrze starej kuźni przeniesionej z innej wsi. Popularnością cieszą się zajęcia edukacyjne przybliżające warunki życia i zwyczaje dawnej pomorskiej wsi. Orga­nizowane są imprezy plenerowe: degustacje nalewek, potraw z gęsiny, pokazy rzemiosła kowalskiego. W ten sposób w Swołowie powstaje Muzeum Kultury Ludowej Pomorza.

Rewitalizacja i adaptacja nisz­czejących budynków trwała dwa i pół roku, a kosztowała blisko 8 mln zł. Większość pieniędzy pochodziła z funduszy unijnych. Swoje wsparcie obiecał również członek zarządu województwa pomorskiego Czesław Elbanowski, dzięki czemu uda się odnowić kolejne budynki.