Świeżo ubite masło na domowym chlebie, pieczonym na liściu chrzanu; dywaniki tkane na krośnie i stukot kowalskiego kowadła. 120 kilometrów od stolicy. W najbardziej mazowieckiej wsi na Mazowszu.
– Nie było szczotek, więc do omiatania kuchni używano gęsich skrzydeł. Prawych dla praworęcznych, lewych – dla leworęcznych – pokazuje przewodniczka Joanna Rumińska.
W kolejnych domach, coraz bliższych naszych czasów, widać, jak zasobnieje wiejskie życie: pojawiają się pościel, franki wycinane z papieru, odświętne izby „białe”, do których nie wpuszczano nawet dzieci, na ścianach przybywa świętych obrazów, przywiezionych z odpustów, a pod sufitem rozrastają się pajączki z kolorowych bibułek. W jednej z chałup urządzono wiejską szkołę - zwitkową dyscypliną - a jakże! Rosną też podwórka, zamiast ławek przy niskich drzwiach, pojawiają się drewniane ganki, gołębniki, klatki dla królików, ule drewniane zamiast słomianych, stolarnie, lepszy sprzęt rolniczy, puchną stodoły, obory...
To właśnie w jednej z tych stodół uwięziono Zagłobę, kręcąc sceny Hofmanowej produkcji „Ogniem i mieczem”. Po wiejskich gankach przechadzali się też filmowi bohaterowie „Pana Tadeusza” i „Szwadronu”.
Młócenie i wykopki
Sierpecką wieś budzą wiosną dzieci i młodzież, które przyjeżdżają tutaj na „wypędzenie zimy” i topienie marzanny. W Niedzielę Palmową w zabytkowym kościele ksiądz święci palmy, a w wiejskich chałupach można oglądać, jak ich mieszkańcy przygotowywali się do Wielkanocy. Na początku maja, kiedy warszawiacy rzucają karkówkę na grilla, w Sierpcu odbywa się tradycyjne „Gotowanie na polanie”. Wiejskie gospodynie zwożą specjały mazowieckiego stołu. Pierwsza niedziela lipca to czas podbierania pszczołom miodu, wirowania i kosztowania jego różnych gatunków.
Tych, co ciężkiej pracy się nie boją, skansen zaprasza 5 sierpnia na tradycyjne żniwa i „strojenie przepiórki”, czyli zdobienie kępki zbóż pozostawionej na polu na następny rok. Będzie można samemu złapać za sierp, młócić cepami skoszone zboże i dobrowolnie „zaprząc się do kieratu”, mieląc ziarna w żarnach. Natomiast 2 września sierpecka wieś przygotuje się do zimy Święto wykopek i pracowity rok w sierpeckim skansenie kończy się Wiejską Loterią Fantową, w której każdy los wygrywa - czasami marchewkę czy buraka ale jeśli szczęście dopisze z Sierpca można wyjechać z własnym królikiem, kogutem, kopą jaj wprost od sierpeckich kur albo workiem ziemniaków.
Jak zwiedzać?
Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu ul Narutowicza 64 tel (24) 275 28 83 www.mwmskansen.pl; dojazd od miasta (ul Narutowicza) oraz trasy nr 10 (Warszawa - bydgoszcz); czynne od wtorku do niedzieli; w sierpniu w dni powszednie w godz 10-18 a w weekendy do godz 19 (w poniedziałki w godz 10-14 bezpłatnie ale bez możliwości zwiedzania wnętrz); zwiedzanie trwa ok 3 godzin.
Bilety od 7 do 15 zł (rodzinny w zależności od pory roku - do 40 zł); od kwietnia do końca września wnętrza można zwiedzać samodzielnie lub z przewodnikiem, a od października do końca marca wyłącznie z przewodnikiem.
Jeden z najważniejszych filmów w historii polskiej kinematografii.