Święci w turkusowym niebie

Osiemnastu świętych otaczających Trójcę Świętą, która koronuje Matkę Bożą, na ołtarzu kościoła parafialnego w Starym Paczkowie, wygląda jakby dopiero co wyszli z warsztatu średniowiecznego rzeźbiarza. Szatom przywrócono szlachetnie rdzawozłoty kolor, turkus nieba nabrał głębi. Po dwóch latach starań o renowację zabytkowego gotyckiego zabytku parafia ma prawo nie tylko do dumy, ale i radości właśnie. Ołtarz cieszy oko, aż kipi życiem, chwałą Bożą.

Dobra wola wielu
– Wydawać się mogło, że porywamy się z motyką na słońce – mówi ks. Józef Zwarycz, proboszcz parafii Wszystkich Świętych w Starym Paczkowie. Dwa lata temu postanowiono pochodzący z końca XV wieku ołtarz poddać renowacji: kolory wyblakły, rzeźby pokryte były osadem i kurzem, farba odpryskiwała, widoczne były pęknięcia. Renowacja miała kosztować ponad 80 tys. zł – niewielka parafia sama nie byłaby w stanie ponieść takich kosztów. Dwukrotnie zabytkowy ołtarz zgłoszono do ministerialnego konkursu o dotację. Za pierwszym razem zabrakło 7 punktów, za drugim 2,5 (na 70 koniecznych do zdobycia). Wtedy wojewódzka konserwator zabytków Iwona Solisz zadeklarowała pokrycie połowy kosztów renowacji. Parafia cały czas zbierała na tzw. wkład własny. Rozprowadzano także widokówki – cegiełki na remont. Renowację bezcennego zabytku zdecydowały się dotować także władze samorządowe.

– Jestem wdzięczny przede wszystkim parafianom, darczyńcom spoza parafii, którzy wykupywali cegiełki, wojewódzkiemu konserwatorowi zabytków, gminie Paczków, starostwu powiatowemu i urzędowi marszałkowskiemu – mówi ksiądz proboszcz, podkreślając, że ogrom pracy w profesjonalne przygotowanie wniosków włożyła Renata Szelwach, konserwator zabytków, która przeprowadzała renowację. Konsultacjami służył ks. Piotr P. Maniurka, diecezjalny kustosz i konserwator zabytków.

Trzech nierozpoznanych
W trakcie konserwacji, nadzorowanej przez historyków sztuki z Krakowa i Torunia, potwierdzona została data powstania ołtarza, zapisana we wrocławskich archiwach kościelnych – rok 1494.

– Do wniosku, że to jest autentyczny gotyk, doprowadziła także analiza pierwotnych warstw farby – mówi ks. Zwarycz. Dr Jarosław Adamowicz z ASP w Krakowie określił styl ołtarza jako gotyk małopolski. Nadal nie jest pewne, jakich świętych przedstawiają 3 z 18 figur, które nie były podpisane na odwrocie. Proboszcz ze Starego Paczkowa jest przekonany, że są to: Henryk Pobożny, księżna Jadwiga Śląska i Kazimierz Wielki. Na potwierdzenie tych przypuszczeń trzeba poczekać, bo została zlecona ekspertyza w tej sprawie.

– Bardzo podoba mi się przywołane przez ks. Kostorza w czasie naszego odpustu sformułowanie, że to jest bal Wszystkich Świętych. Ale żeby na ten bal się dostać, trzeba zapracować, zasłużyć, otworzyć na łaskę Bożą – mówi ks. Józef Zwarycz.