Joanna Zętar: Przed nami niecodzienna wystawa wierszy i rysunków Zbigniewa Herberta

Wystawa „Nagła wyspa. Herbert 2019” zostanie rozlokowana na placu Litewskim, a towarzyszyć jej będzie wiele niecodziennych wydarzeń, bo to więcej niż atrakcje. Pomysł został przeniesiony z wystawy, która w ubiegłym roku była prezentowana w Łazienkach Królewskich.

Zaskakujące połączenie

Lubelska wystawa będzie się składać z dziesięciu wierszy poety, a oprócz tego zostaną zaprezentowane rysunki Zbigniewa Herberta. – Myślę, że to będzie szczególnie ciekawa część wystawy, bo niewiele osób kojarzy jego osobę z rysunkami. W czasie swoich licznych podróży po świecie tworzył poezję, pisał eseje o sztuce, ale też rysował. Były to szkice architektury, odtwarzał obrazy, które widział w galeriach sztuki, czy wreszcie kreślił rysy twarzy napotykanych osób. Stąd pomysł by połączyć te formy w jedno i zaprezentować w Lublinie – wyjaśnia Joanna Zętar z Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”.

Organizatorem ekspozycji jest Fundacja im. Zbigniewa Herberta, a jej partnerami są: Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”, Urząd Miasta Lublin i Biblioteka Narodowa. Wydarzenie dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury. Z kolei przez cały sierpień będzie można oglądać wystawę odpowiadającą w jakimś stopniu tej z placu Litewskiego, a która zostanie wyeksponowana w Domu Słów przy ul. Żmigród w Lublinie.

Notes poety dla każdego?

Elementem towarzyszącym wystawie w Lublinie będzie wydanie przez Fundację im. Zbigniewa Herberta notesu–katalogu wystawy. – Publikacja będzie nawiązywać do osobistych notatników poety z podróży, w których rysował, zapisywał uwagi, odczucia, obserwacje, myśli. Zostawił ich bardzo wiele. Dzisiaj są przechowywane w archiwum Herberta w Bibliotece Narodowej – tłumaczy J. Zętar.

Wystawie „Nagła wyspa. Herbert 2019” towarzyszyć będą kolejne wydarzenia. W niedzielę 11 sierpnia na godz. 19. organizatorzy zaplanowali spotkanie w przestrzeni placu Litewskiego, zatytułowane: „Wieczór między wierszami”. Z Marią Dzieduszycką, prezeską Fundacji im. Z. Herberta, prof. Pawłem Próchniakiem, który jest członkiem rady tej fundacji, historykiem literatury i krytykiem literackim, Markiem Zagańczykiem, pisarzem i eseistą J. Zętar będzie rozmawiać o twórczości Herberta i o jego osobistych notatnikach.

Podaruj wiersz

Te zaś – wydane w formie notesu-katalogu, będą rozdawane wszystkim osobom, które pojawią się na placu Litewskim również 11 sierpnia o godz. 18.30 w ramach akcji „Podaruj wiersz”.  Jest to akcja społeczna, która będzie realizowana do października tego roku przez wspomnianą fundację i nawiązuje do działalności samego poety. Otóż Herbert pisał mnóstwo listów i wierszy do swoich przyjaciół. Stąd przygotowano specjalną papeterię z motywem zaczerpniętym z jednego z rysunków autora tomu „Hermes, pies i gwiazda”. Każdy będzie mógł przepisać dowolny wiersz artysty. – O wiersze przepisywane 11 sierpnia poprosiły dwie organizacje: Fundacja „Projekt Starsi” z Warszawy oraz podopieczni „Domu Pomocy Społecznej „Kalina” w Lublinie. Mamy imiona osób i każdy kto przyłączy się do akcji, będzie mógł dla konkretnej osoby przepisać wiersz. Można go będzie też przepisać dla kogoś z grona swoich najbliższych. Na stolikach na placu Litewskim będą wyłożone tomiki z utworami Herberta – precyzuje J. Zętar.

Efemeryczna antologia

W nawiązaniu do akcji, które mają miejsce podczas Festiwalu „Miasto Poezji, gdy w przestrzeni miejskiej pojawiają się na schodach i chodnikach fragmenty poezji, w zaułku prof. W. Panasa zostanie wymalowany wiersz Herberta zatytułowany „Tkanina”. Podczas ostatniej edycji festiwalu ogłoszono konkurs na urzeczywistnienie poezji w różnych zakątkach miasta w sposób efemeryczny. Wygrała grupa osób, która zaproponowała rodzaj rozsypanej antologii. Były to wiersze, które wyświetlano za pomocą specjalnych szablonów tak długo, ile czasu potrzeba było na przeczytanie wiersza. W związku z planowaną wystawą projekt zostanie powtórzony w sierpniu. – Właśnie 11 sierpnia po zachodzie słońca należy być uważnym, bo wiersze Herberta zostaną wyświetlone w zaskakujących miejscach – mówi J. Zętar.

Pomysłodawcy sierpniowej wystawy i wydarzeń towarzyszących uważają, że poezja jest tym medium, które może pomóc w zatrzymaniu się pośród codziennego pośpiechu i konsumpcji. – Cieszy mnie, że wystawa wierszy i rysunków autora „Pana Cogito” odbędzie się w otwartej przestrzeni. Zorganizowanie jej w galerii, domu kultury – jest ważne, ale istotniejsze jest wyjście z poezją do przechodniów, którzy będą przechodzić przypadkiem i mam nadzieję, że zatrzymają się by przeczytać wiersz – podsumowuje.