Tu rodziła się Solidarność. Wystawa IPN na Dworcu Centralnym

Z okazji 40. rocznicy powstania NSZZ "Solidarność" IPN przygotował wystawę plenerową, która 1 lipca 2020 r. została otwarta w kilkunastu miejscowościach, a przez wakacyjne miesiące odwiedzi w sumie 53 miejsca w kraju.

– W sierpniu 1980 r. na skraju komunistycznego imperium sowieckiego narodził się wielki, pokojowy ruch, do którego przystąpił niemal co trzeci Polak. Solidarność to 10 milionów formalnych członków – był to największy związek zawodowy na świecie. W tym wielkim zwycięstwie, jaką była, jaką jest polska Solidarność, mają udział miliony najczęściej anonimowych osób. Tą wystawą chcemy złożyć im hołd – mówił wiceprezes IPN dr Mateusz Szpytma, dyrektor Oddziału IPN w Warszawie.

Swoją drogę po Polsce wystawa zaczęła w kościele św. Józefa w Ursusie. Kolejnym miejscem ekspozycji jest Hala Główna Dworca Centralnego w Warszawie, gdzie 21 lipca 2020 r. wernisaż wystawy zorganizował Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Warszawie wspólnie z Polskimi Kolejami Państwowymi S.A. Ekspozycję otworzyli także: prof. Jerzy Eisler, prezes Zarządu PKP S.A. Krzysztof Mamiński oraz prezes zarządu Fundacji Grupy PKP Katarzyna Kucharek. Obecny był również sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Janusz Kowalski. Wśród gości znaleźli się też przedstawiciele Sekcji Krajowej Kolejarzy NSZZ "Solidarność" oraz członkowie zarządu warszawskiego NSZZ "Solidarność". Ekspozycję na Dworcu Centralnym można oglądać do 13 sierpnia.

– Cieszę się, że będzie mogła ją zobaczyć część z kilkunastu milionów pasażerów, którzy podróżują przez Dworzec Centralny każdego roku. Niektórym przypomni ona czasy, w których wzrastali, młodym pokaże chwile, w których rodził się największy społeczny ruch, który przyniósł wolność całej Europie Środkowo-Wschodniej – mówił Krzysztof Mamiński.

"Tu rodziła się Solidarność" obejmuje najważniejsze wydarzenia, które latem 1980 r. rozgrywały się w całym kraju. Fragment opowiadający o Mazowszu, o rodzącym się tu wielkim ruchu społecznym, przygotował Oddział IPN w Warszawie. Przypomina instytucje i zakłady pracy, w których w od lipca do września 1980 r. powstawała Solidarność: warszawski "Ursus", Hutę Warszawa, FSO na Żeraniu i zakłady Świerczewskiego.

Wystawa zwraca uwagę, że w 47 największych zakładach pracy w Warszawie do NSZZ "Solidarność" należała większość pracowników. W Zakładach Mechanicznych "Ursus" i Hucie Warszawa członkami związku było już ok. 70 proc. pracowników, a w Fabryce Samochodów Osobowych – 63 proc.

Miesiące wakacyjne będą świadkami kolejnych odsłon tej unikatowej wystawy. Składają się z części ogólnopolskiej, części regionalnych oraz lokalnych, ukazujących powstawanie Solidarności w niemal każdym zakątku naszego kraju. Teksty na panelach wystawowych są prezentowane w języku polskim i angielskim. 

Trasy wszystkich wystaw regionalnych zbiegną się 28 sierpnia ponownie w Warszawie.