Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków prof. Jakub Lewicki wpisał do rejestru zabytków ruchomych województwa mazowieckiego figurę Madonny z Dzieciątkiem autorstwa Zofii Trzcińskiej-Kamińskiej.
Figura została wykonana w 1943 r. Na cokole przymocowana jest kamienna tabliczka z rytą inskrypcją: „Pod Twoją Obronę / Uciekamy Się /19 X 1943 R". Z boku, z lewej strony, znajduje się tablica informacyjna z 1993 r.: „Figurę Matki Boskiej wykonała / Zofia Trzcińska-Kamińska / 1890-1977 / Rzeźbę poświęcił / O. Edward Kosibowicz S.J. / Zamordowany 2.VIII.1944”.
Mieszkająca w Warszawie rzeźbiarka Zofia Trzcińska-Kamińska wykonała figurę na zamówienie mieszkańców osiedla ówczesnej Spółdzielni Mieszkaniowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Kompozycja posągu utrzymana jest w stylistyce modernistycznej, wpisującej się w architekturę powstałej w latach 30. XX wieku kolonii mieszkaniowej. Statua stanowi artystyczną kontynuację motywu Matki Boskiej Akademickiej - kamiennej rzeźby znajdującej się na dziedzińcu Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, wykonanej przez artystkę ok. 1938 r.
„Figura jest charakterystyczna dla twórczości Zofii Trzcińskiej-Kamińskiej. Posiada niezaprzeczalne wartości artystyczne. Łączą się z nią także wartości naukowe, wynikające z możliwości pogłębienia studiów nad twórczością artystyczną rzeźbiarki z okresu II wojny światowej, szczególnie, w świetle tego, że w 1939 r. i podczas Powstania Warszawskiego straciła większość swoich rzeźb w związku z kolejnymi pożarami. Posiada również wartość historyczną, jako przedmiot kultu i przejaw religijności rozwijającej się w Warszawie w latach okupacji” – uzasadnił swoją decyzję prof. Jakub Lewicki.
Zofia Trzcińska-Kamińska urodziła się 26 grudnia 1890 r. w miejscowości Wieprzce na Zamojszczyźnie w rodzinie szlacheckiej. Czołowa polska rzeźbiarka, autorka prac medalierskich dzieciństwo i młodość spędziła w Leścach koło Garbowa, u dziadków Laury i Dionizego Trzcińskich, po ich śmierci majątkiem zarządzał ojciec Witold Trzciński. Dom rodzinny pełen był dzieł sztuki, ludzi ważnych dla kultury polskiej i przesiąknięty tradycją, kultywowano w nim legendę pradziadka pułkownika napoleońskiego, generała Wojska Polskiego w powstaniu listopadowym Henryka Kamieńskiego. Studiowała rzeźbę w Warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych pod okiem Xawerego Dunikowskiego, potem w pracowni malarskiej Władysława Ślewińskiego. Pracowała pod kierunkiem Leona Wyczółkowskiego, a następnie uczyła się malarstwa pod kierunkiem Maurce Denis’a w Akademie Ranson, we Francji.
We wrześniu 1915 r. zaciągnęła się - jako Zygmunt Tarło - do II Brygady Legionów Polskich i w pełnym rynsztunku wyruszyła na półtora miesiąca na front. W roku 1916 studiowała w Warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych na kursie rzeźby prof. Edwarda Wittiga. W latach 1917-1918 pracowała pod kierunkiem rzeźbiarza Antona Hanaka, ucząc się techniki kucia w marmurze oraz podstaw monumentalnej rzeźby kompozycyjnej. Miała własną pracownię na Rynku Starego Miasta, a następnie przy ul. Myśliwieckiej 10. W 1921 powstała jedna z najsłynniejszych realizacji rzeźbiarskich Trzcińskiej-Kamińskiej - "Jutrzenka", która w latach 30. ub. wieku została ustawiona w Łazienkach.
Po wojnie poświęciła się rzeźbie sakralnej. Pierwszą pracą był posąg Matki Bożej w białym marmurze dla kościoła Zbawiciela w Warszawie. Wykonała godło państwowe, umieszczone w Sejmie, a także płaskorzeźbę kardynała Augusta Hlonda w archikatedrze św. Jana. Wykonała też: krucyfiks z Chrystusem Triumfującym dla Uniwersytetu Warszawskiego, figurę Bogurodzicy dla Politechniki Warszawskiej, pomnik Serca Jezusa dla Gostynia, krucyfiks dla kościoła w Pruszkowie oraz cykl płaskorzeźb Madonny i świętych (św. Franciszka, św. Józefa, św. Katarzyny Sieneńskiej, Królowej Jadwigi, św. Dominika).
Jej dziełem są też pomniki: Józefa Piłsudskiego, konny posąg gen. Józefa Hallera, posąg Bolesława Chrobrego, nagrobek Pruszkowskich i rodziny Kamińskich na warszawskich Powązkach, a płaskorzeźbę przedstawiającą Matkę Boską Częstochowska, której odlew wykonała w brązie wręczył papieżowi z okazji Millennium kard. Stefan Wyszyński. W kościele dominikanów na warszawskim Służewie, po prawej stronie nawy bocznej znajduje się jej figura św. Józefa Zasłuchanego. Dzieła Zofii Trzcińskiej-Kamińskiej znajdują się w ponad 50 kościołach m.in. w Warszawie, Krakowie, Tyńcu, Katowicach, Toruniu, Płocku, Szczecinie, Łodzi, Łomży Lublinie, Garbowie w seminariach duchownych, kaplicach klasztornych, dominikanek, urszulanek szarych.
Zofia Trzcińska-Kamińska zmarła 27 października 1977 r. w Warszawie, pochowana w habicie dominikańskim (była członkinią trzeciego zakonu św. Dominika) na Cmentarzu Powązkowskim w Alei Zasłużonych.
aktualna ocena | |
głosujących | |
Ocena |
bardzo słabe |
słabe |
średnie |
dobre |
super |
Jeden z najważniejszych filmów w historii polskiej kinematografii.