Nie było tu bogaczy, ale nie brakowało nigdy ludzi ofiarnych, niosących pomoc, wrażliwych. Dziś mają satysfakcję, bo nie fortunie, a sobie samym zawdzięczają to, kim są i co mają.
Grzegorz Brożek /Foto Gość
Małgorzata Surówka oprowadza po kościele w Tymowej
Trzy „siostry”
Tymowa jest „siostrą” sąsiednich miejscowości Gosprzydowej i Gnojnika. Może nawet bliźniaczą. W każdym razie w dokumentach narodziły się w tym samym czasie.
Otóż w 1440 r. ks. Jan Długosz wspomina, że 200 lat wcześniej, w 1215 roku, biskup krakowski Wincenty Kadłubek dekretem swoim, by Kościół krakowski świetniejszym uczynić, naznaczył na jego potrzeby „jedenaście dziesięcin snopowych i siedem pieniężnych” ze wsi należących do biskupów, a zlokalizowanych koło Czchowa.
„Żeby zaś nikt nie czynił wątpliwości, które to wsie do rzeczonych dziesięcin są obowiązane, wymieniam tu ich nazwiska: Gnojnik, Gothprzidowa, Tymowa, i…(…)”. Przy czym Długosz trzy razy wspominając wieś, nazywa ją Tymową i Wolą Tymona. Obie nazwy są wariantem jednej. Słowem „wola” określano miejscowości, które po lokacji objęto wolnizną, czyli zwolnieniem z opłat. Wyraz ten także podkreślał wolę sprawczą pana, właściciela. Wskazywał również na osobę, która zdecydowała się na założenie wsi.
Kim był Tymon, nie wiemy. Dzięki Długoszowi dowiadujemy się jeno, że w jego czasach właścicielem wsi był Nanejko Wielogłowski herbu Stary Koń.
Grzegorz Brożek /Foto Gość
Wnętrze świątyni odzyskuje blask
Lokalna rachuba
Okrągły jubileusz 750-lecia parafii jest sprawą niepewną, choć prawdopodobną. – Potwierdzoną w tym względzie datą jest rok konsekracji kościoła. Z tego wnioskujemy o erygowaniu parafii – przyznaje ks. Jerzy Kawik, proboszcz parafii. – „Kościół drewniany, niewiadomej erekcyji, konsekrowany w 1277 roku, posiada metryki dopiero od 1784 roku” – odnotowuje autor XIX-wiecznego „Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego i Innych Krajów Słowiańskich”.
Autor ów przynajmniej raz się myli, bo w jego czasach od 100 lat stała już w Tymowej obecna świątynia, o której wiele wiemy, ale istotnie wcześniejsza prawdopodobnie konsekrowana była w roku, który „Słownik” podał.
– Parafia zaś mogła zostać erygowana kilkanaście lat wcześniej. Poświęcenie kościoła zaś trochę później, podobnie jak czyni się to dziś – uważa ks. Kawik. Nie jest to wykluczone, że tak właśnie było. Schematyzm podaje, że parafia powstała w 2 połowie XIII wieku, co odpowiadałoby lokalnym obliczeniom. Pierwszą wzmiankę o wspólnocie mamy zaś z roku 1325.
Z soboty na niedzielę
„Wspomniany w najstarszych dokumentach kościół w Tymowej spłonął przed 1764 rokiem. A na rok 1764 datowane jest wzniesienie, staraniem ks. Franciszka Kossakowskiego, obecnej świątyni” – pisze w małej monografii parafii Tymowa pochodzący z niej historyk bp Stanisław Salaterski. Świątynia, w porównaniu z wieloma innymi drewnianymi w diecezji tarnowskiej, nie jest zbyt wiekowa.
– Jest młoda. Możemy to przyznać – mówi Małgorzata Surówka, przewodniczka po tymowskim kościele udostępnianym w ramach Szlaku Drewnianej Architektury Sakralnej. Są jednak powody, dla których jest wyjątkowa. – Na pewno wyróżnia się posiadaniem rzeźbionych, wysokich drewnianych sobót wokół świątyni. Podcienia te służyły dawno ludziom, którzy na niedzielną Mszę św. przychodzili czasem z odległych miejscowości i pod owymi sobotami nieraz spędzali noc, czekając na liturgię – opowiada przewodniczka.
Jeden z najważniejszych filmów w historii polskiej kinematografii.