Przypadkiem odnaleziona gotycka chrzcielnica, łaskami słynący wizerunek Matki Bożej Opolskiej, a także XVI-wieczny tryptyk w Kaplicy Piastowskiej. Co jeszcze odnajdziemy w murach opolskiej katedry?
Jest i druga ambona, znacznie większa, umiejscowiona po przeciwnej stronie nawy głównej, i nieco dalej od ołtarza, bo na drugim filarze. Jest w stylu klasycystycznym i została wykonana w 1805 roku. Odnajdziemy na niej księgę Nowego Testamentu, tarczę Ducha Świętego i płaskorzeźbę Sybilli.
W otoczeniu św. Barbary i św. Katarzyny
Warte dostrzeżenia i docenienia są również zabytki, które zdobią poszczególne kaplice. Dzięki staraniom bp. Franciszka Jopa wnętrze katedry wzbogacono nie tylko o wspomnianą ambonę, ale także o późnogotycki tryptyk pochodzący z Kostowa, znajdujący się obecnie w Kaplicy Piastowskiej.
W 2008 roku został on poddany gruntownej konserwacji. W jego centralnej części zobaczymy trzy smukłe kobiece postaci. To Matka Boża z Dzieciątkiem na ręku w otoczeniu św. Barbary i św. Katarzyny. Na skrzydłach tryptyku zobaczymy po lewej stronie namalowanego św. Jana Chrzciciela, a po prawej – św. Jana Ewangelistę. Natomiast gdy tryptyk zostanie zamknięty, ukażą się postaci świętych apostołów Piotra i Pawła.
W nawie, po drugiej stronie kościoła, są dwie kaplice: św. Jadwigi i św. Anny. Pierwsza jest otwarta, do drugiej możemy zajrzeć przez złoconą, XVII-wieczną kratę, która przetrwała wojnę trzydziestoletnią, mimo że w tamtych czasach kolegiata Świętego Krzyża mocno podupadła, zwłaszcza po pożarze z 1647 roku.
Prośby szeptane u stóp Matki
Wielu, wchodząc do katedry na chwilę modlitwy, kieruje się bezpośrednio przed obraz Matki Bożej Opolskiej wyeksponowany w pięknym, barokowym ołtarzu w nawie bocznej po prawej stronie prezbiterium. Ten pochodzący z 1713 roku ołtarz w 1927 roku w Jeleniej Górze zakupił ks. proboszcz Józef Kubis. Wcześniej łaskami słynący wizerunek, pochodzący z Piekar Śląskich, który po długiej wędrówce z miejsca na miejsce 28 października 1813 roku został na stałe umieszczony w tutejszych murach świątynnych, schowany był w niskiej i nieoświetlonej kaplicy, a potem umieszczony w marmurowym ołtarzu.
Obraz, który powstał w anonimowym warsztacie malarskim między 1480 a 1500 rokiem, namalowany jest temperą na trzech zespolonych deskach lipowych. Maryja w charakterystycznie wydłużonej dłoni trzyma jabłko jako „druga Ewa”. Dzieciątko Jezus prawą ręką wskazuje na Maryję, a w lewej trzyma księgę Ewangelii.
21 czerwca 1983 roku ojciec święty Jan Paweł II podczas wizyty na Górze św. Anny ukoronował Matkę Bożą i Dzieciątko. Odtąd obraz nie jest przysłonięty srebrną sukienką podarowaną przez króla Jana III Sobieskiego. Można ją zobaczyć w Muzeum Diecezjalnym.
Spiżowe drzwi
Wspomnijmy jeszcze o głównym wejściu do katedry. Okazała spiżowa brama jest dziełem współczesnym, autorstwa opolskiego rzeźbiarza Adolfa Panitza. Została zawieszona w 1997 roku z okazji przypadającego 2 lata wcześniej 700-lecia parafii. Na drzwiach odnajdziemy treści teologiczne i biblijne, m.in. stworzenie świata, sceny rajskie, Mojżesza prowadzącego Izraelitów do Ziemi Obiecanej. Są również postacie świętych związanych ze Śląskiem Opolskim (św. Jacek, św. Wojciech, św. Jadwiga Śląska), a także znaczące osobistości (m.in. Jan Dobry, fundator i budowniczy kościoła, czy papież Jan Paweł II z biskupem opolskim Alfonsem Nossolem) oraz ważniejsze wydarzenia (nadanie Opolu statusu miasta uniwersyteckiego czy powódź z 1997 roku). Z kolei na samym dole zobaczymy sceny zwyczajnej, ludzkiej pracy.
*
Tekst powstał na podstawie książki: Ks. Piotr Paweł Maniurka, Katedra w Opolu, Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego UO, Opole 2011.
Jeden z najważniejszych filmów w historii polskiej kinematografii.