Johann Sebastian Bach: życie - dzieło - człowiek

Johann Sebastian Bach urodził się w 1685 roku w Eisenach gdzie uczęszczał do niższych klas szkoły elementarnej. Pierwszych lekcji muzyki udzielał mu ojciec. Po jego wczesnej śmierci dziesięcioletnim chłopcem zajął się najstarszy brat, Johann Christoph pełniący posadę organisty w Ohrdruf, uczeń Pachelbela.
Od najmłodszych lat Johann Sebastian Bach przebywał w środowisku kultywującym tradycje muzyki niemieckiej. W 1700 roku zostaje przyjęty do szkoły przy klasztorze św. Michała w Lüneburgu. Tam, jako sopranista chóru poznaje praktycznie muzykę wokalną. Z Lüneburga jeździł Bach do Hamburga oraz Celle, gdzie mógł poznawać muzykę francuską jak również twórczość R. Keisera, twórcy oper i słynnego organisty. W 1703 roku otrzymał pierwszą posadę (skrzypka) na dworze książęcym w Weimarze, którą po kilku miesiącach porzucił, aby objąć miejsce organisty w kościele Nowym w Arnstadt. Tam ugruntował podstawy swojej mistrzowskiej gry na organach. W tym samym czasie podróżuje do Lubeki, gdzie z przejęciem słucha wielkiego mistrza gry organowej Buxtehudego. W Arnstadt jego działalności nie przyjmowano bez sprzeciwów, dlatego przeniósł się do Mühlhausen i ożenił się ze swoją daleką krewną Marią Barbarą.

Bach, obejmując nowe stanowisko, zastał miasto zupełnie zaniedbane w dziedzinie muzyki, a tuż przed nominacją na nowego organistę pożar pustoszy większą część miasta, najpiękniejszą i najbogatszą. Reorganizacja życia kulturalnego wyraźnie przerastała możliwości jak i oczekiwania Bacha, w związku z czym przenosi się do Weimaru, gdzie zostaje nadwornym organistą i muzykiem panującego księcia Wilhelma Ernsta. Książę należał do najbardziej wytwornych i wykształconych ludzi epoki; na dodatek oddany był sztuce całym sercem. Bach miał więc znakomite warunki wykonawcze dla swoich dzieł. Mając do dyspozycji kapelę królewską mógł uprawiać nie tylko muzykę kościelną, ale również kameralną (powstały liczne utwory instrumentalne). Podziwiano jego improwizacje na organach i na klawesynie. Niebawem podniesiono Bacha do godności koncertmistrza, co wiązało się z większym obowiązkiem (musiał pisać kantaty na nabożeństwa).

W 1717 roku Bach otrzymuje propozycję objęcia stanowiska kapelmistrza na dworze u księcia Leopolda von Anhalt w Köthen. Niespełna dwudziestopięcioletni książę wiele podróżował po Włoszech w asyście Johanna Davida Heinichena, jednego z najwybitniejszych teoretyków muzyki tej epoki, który wprowadzał go w tajniki sztuki włoskiej. Książę ten potrafił więc w całej pełni docenić swojego nowego kapelmistrza. Był z niego dumny i niejednokrotnie zabierał go w swoje podróże. Okres sześciu lat jakie spędził Bach w Köthen był najprzyjemniejszy w całej jego karierze. Miał czas na komponowanie i żadne przeciwności nie mąciły jego twórczej radości. W 1720 roku, po powrocie z księciem z Karlsbadu dotarła do niego wieść o śmierci żony, Marii Barbary. Z siedmiorga dzieci jakie urodziła mu Maria, czworo pozostało przy życiu.

Półtora roku później trzydziestosześcioletni Bach ślubuje Annie Magdalenie Wülken, córce dworskiego i polowego trębacza Johanna Caspara Wülkena. Małżeństwo to było pod każdym względem szczęśliwe. Anna Magdalena okazała się nie tylko troskliwą gospodynią, która życzliwie zajęła się osieroconymi dziećmi, ale i artystką rozumiejącą twórczą pracę męża. Miała piękny i dobrze wyszkolony sopran, mąż zaś starał się dalej kształcić muzycznie. Napisał dla niej Klavierbüchlein vor Anna Magdalena Bach, w którym znalazły się łatwe utwory klawesynowe, preludia, suity, chorały, a także pieśni religijne i świeckie.