Co nas czeka w Roku Miłosza

30 czerwca, w setną rocznicę urodzin Czesława Miłosza, odbędzie się otwarcie Międzynarodowego Centrum Dialogu im. Czesława Miłosza w Krasnogrudzie w powiecie sejneńskim. To wydarzenie poprzedza inaugurację polskiej prezydencji i zostało wpisane do jej programu jako "Wigilia Prezydencji". Na granicy Polski i Litwy zostanie otwarte miejsce poświęcone edukacji w regionach pogranicza, praktyce budowania dobrego sąsiedztwa w wielokulturowych środowiskach, współpracy i wymianie doświadczeń z partnerami z różnych krajów.

Na otwarcie ośrodka w Krasnogrudzie organizatorzy - Fundacja Pogranicze wraz z Ośrodkiem "Pogranicze sztuk, kultur, narodów" - przygotowali cykl spotkań "Europejska Agora". Do Krasnogrudy przybędą tego dnia miłośnicy twórczości noblisty z całego świata. W programie znalazła się m.in. debata "Europa mostów", w której udział wezmą Herman Van Rompuy - przewodniczący Rady Europejskiej, Jerzy Buzek - przewodniczący Parlamentu Europejskiego, prezydent Bronisław Komorowski i prezydent Litwy Dalia Grybauskaite. W panelu "Agora filozofów" dyskutować będą Zygmunt Bauman, Giorgio Agamben i Cezary Wodziński zaś podczas "Agory Poetów" wystąpią Julia Hartwig, Tomas Venclova, Claudio Magris i Irena Grudzińska-Gross. Finałem "Europejskiej Agory" będzie widowisko wieczorne, łączące muzykę ze sztukami wizualnymi, którego spoiwem będzie Koncert Wlada Marhultza inspirowany wierszem Miłosza "Powrót".

W drugiej połowie Roku Miłosza zaplanowano wiele wydarzeń związanych z osobą poety. Część z nich odbywać się będzie za granicą - prezentacje związane z Miłoszem są częścią programu polskiej prezydencji. Instytut Adama Mickiewicza wyda 250 tys. audiobooków z utworami Miłosza, które będą dołączane do zagranicznych czasopism i wydań wierszy poety w Madrycie, Londynie, Berlinie, Brukseli, Paryżu, Pekinie, Tokio, Mińsku, Kijowie i Moskwie. W ramach projektu "Audiobook Czesława Miłosza" wiersze czytają w kilkunastu językach gwiazdy światowego filmu i teatru - m.in. chiński aktor Tang Guoqiang, aktor i reżyser teatralny z Rosji Siergiej Jurski, niemiecka aktorka i lektorka Barbara Nuesse, białoruski poeta i tłumacz Andriej Chadanowicz, belgijski poeta Ben Barnard. Audiobooki wydane zostaną we wspólnej dla wszystkich krajów oprawie graficznej, ale wybór wierszy i język będzie różnił się w zależności od kraju.

Przez całe lato londyńczycy będą mogli czytać wybrane wiersze Czesława Miłosza na billboardach w metrze, twórczość polskiego noblisty będzie również obecna na sierpniowym festiwalu literackim w Edynburgu. Odbędą się tam dyskusje m.in. na temat związków literatury i totalitaryzmu, tłumaczeń wierszy Miłosza na angielski i języki celtyckie oraz związków jego twórczości z poezją Sorleya MacLeana, jednego z największych poetów szkockich XX wieku.

Na jesieni polska literatura zagości w Madrycie, a sceną wydarzeń będzie tamtejszy Instytut Polski. Od 19 września do 3 października będzie można oglądać wystawę "Zniewolony umysł. Tyrania obrazów w polskiej fotografii artystycznej po 1945 roku" przygotowaną przez Galerię Asymetria z Warszawy. W dniach 3 i 4 października odbędzie się dwudniowa konferencja poświęcona Czesławowi Miłoszowi. W programie zaplanowano cztery sesje, których tytuły zaczerpnięto z dzieł noblisty: "Zniewolony umysł", "Rodzinna Europa", "Zdobycie władzy", "Poeta pamięta". Udział w konferencji zapowiedzieli m.in. Juan Jose Armas Marcelo, Jose Maria Guelbenzu, Fernando Savater, Xavier Vidal, Mercedes Monmany, Aleksander Fiut, Adam Michnik, Marek Zaleski, Jerzy Illg, Agnieszka Kosińska, Andrzej Franaszek.

Warszawskie Muzeum Literatury przygotowuje festiwal "Wielkie Księstwo Poezji", który odbędzie się w dniach 15-17 września w Mińsku na Białorusi. Będzie to trzydniowe spotkanie poetów, tłumaczy i wydawców, wybitnych postaci życia intelektualnego Polski, Litwy, Białorusi i Ukrainy, poświęcone twórczości Czesława Miłosza i wydaniom jego dzieł. 11 października 2011 roku odbędzie się w Budapeszcie organizowana wspólnie przez Muzeum Literatury, Instytut Polski w Budapeszcie oraz Muzeum Literatury im. Sandora Petofiego jednodniowa konferencja "Środkowoeuropejska tożsamość Czesława Miłosza i jego miejsce w kulturze europejskiej" z udziałem znawców twórczości polskiego noblisty z Polski, Węgier oraz Litwy. Konferencji towarzyszyć będzie węgierskojęzyczna wystawa, przybliżająca życie i twórczość Czesława Miłosza. Muzeum Literatury przygotowuje też jednodniową konferencję naukową, zatytułowaną "Czesław Miłosz. Tu i Teraz", która odbędzie się w listopadzie w Warszawie.

W drugiej połowie Roku Miłosza można się też spodziewać m.in. międzynarodowej sesji literacko-naukowej zatytułowanej "Warszawa Miłosza" (12-14 października, Instytut Badań Literackich, Warszawa), konferencji "Czesław Miłosz w stulecie urodzin w Polskiej Akademii Umiejętności" (21 października, Kraków), oraz sesji "Ameryka Miłosza" (Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie 17-18 listopada).

Rok Miłosza będzie świętowany nie tylko w Polsce, ale też na Litwie, w USA, we Francji, Chinach, Indiach, Izraelu, Rosji i w innych krajach.