Prawo do tożsamości

Wyboru dokonał Dom Współ­pracy Polsko-Niemieckiej, a książka rozprowadzana jest bezpłatnie dzięki dotacji MSWiA oraz Instytutu Stosunków Kul­turalnych z Zagranicą. Na pro­mocję w Gliwicach (wcześniej odbyła się w Opolu) przyjechało dwóch autorów opublikowanych w zbiorze artyku­łów: Krzysztof Karwat, publicysta, krytyk, pisarz, i Jan Dziadul – dziennikarz „Polityki” i pisarz.

– Książka jest nietypowa, po­nieważ nie jest napisana współ­cześnie – mówił Rafał Bartek, dyrektor DWPN. Wyjaśnił też powody podjętej inicjatywy, któ­rymi były zeszłoroczne obchody 20 lat istnienia organizacji mniejszości niemieckiej w Polsce i stosunkowo niewiele publikacji popularnonaukowych poświęco­nych tej tematyce. – Zależało nam, aby pokazać, jaka była wtedy percepcja – tłumaczył przekrój czasowy, w jakim powstawały opublikowane ponownie teksty.

Ze względu na ograniczenia obję­tościowe, ale także w trosce o re­prezentatywność zdecydowano, że w książce znajdą się tylko ar­tykuły z prasy ogólnokrajowej polskiej i niemieckiej, czyli te które trafiły do szerszego grona odbiorców.

Pytaniem wyjściowym do rozmowy nad książką był problem sformułowany przez R. Bartka, czy pojawienie się tożsamości niemieckiej jest zagrożeniem dla tożsamości polskiej. Jak można było prze widzieć, w dyskusji powrócił żywy spór o to, czy istnieje narodowość śląska.

Cenny był przy tym głos Krzysztofa Karwata, który zacytował swój ar­tykuł z „Tygodnika Powszechnego” z roku 2003. Według niego, natio silesia nie istnieje. Ale już wtedy dodał, że „nikt nie może wykluczyć, iż w przyszłości się nie narodzi”.

Niemcy w Polsce. Artykuły z polskiej i niemieckiej prasy z lat 1989–2010. Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, Gliwice–Opole 2010 r.