Jan Gać, Grecja. Śladami chrześcijaństwa, Wydawnictwo WAM, Kraków 2005.
Motywy religijne często pojawiały się w dziełach najwybitniejszych malarzy. Można nawet powiedzieć, że od schyłku starożytności aż po wiek XVIII malarstwo inspirowane wiarą, przedstawiające sceny biblijne, czy z żywotów świętych, dominowało w twórczości wszystkich wielkich artystów. A i później nie zanikło.
"Józef w pałacu faraona", 1748, olej na płótnie, 283 x 325 cm, Muzeum Prado (Madryt) Autor: Jacopo Amigoni, malarz włoski, ur. ok. 1682 w Neapolu, zm. 1752 w Madrycie
W XI rozdziale Księgi Rodzaju opisana jest budowa Wieży Babel – gigantycznej budowli, jaką tworzyli ludzie by dosięgnąć nieba. Rozgniewany zuchwałością budowniczych Bóg sprawił, że zaczęli mówić różnymi językami i nie mogąc się porozumieć, musieli przerwać pracę. Babel to po hebrajsku Babilon. W 1915 roku odkryto tam fundamenty biblijnej Wieży.
O starożytnej Grecji mówi się, że była kolebką cywilizacji europejskiej. Wprawdzie Grecy czcili wielu bogów i te wierzenia wydają nam się dziś mało podobne do współczesnych religii, ale zewnętrzne oznaki kultu – architektura świątyń, rzeźby – były często inspiracją dla artystów tworzących wiele stuleci później.
Sztuka Ameryki prekolumbijskiej była ściśle powiązana z religią. O ile jednak stosunkowo sporo wiadomo o religiach ludów zamieszkujących Amerykę w średniowieczu, o tyle wierzenia starożytne są dla nas obecnie wielką zagadką.
"Zaśnięcie Najświętszej Marii Panny", 1461, olej na płótnie, 54 x 42 cm, Muzeum Prado (Madryt) Autor: Andrea Mantegna, malarz włoski, ur. 1431 w Isola di Cartura koło Padwy, zm. 1506 w Mantui
Islam narodził się w VII wieku. Niespełna sto lat później był już religią panującą na ogromnych obszarach – od Indii po Hiszpanię. Korzystając z tradycji artystycznych podbitych ludów wytworzył oryginalną i wspaniałą sztukę, podporządkowaną zasadom Koranu.
Hiszpańscy konkwistadorzy, kiedy podbijali tereny dzisiejszego Meksyku i Peru, byli zaskoczeni wspaniałością świątyń zbudowanych przez Indian.